26-10-2022 | blog
Eenzaamheid onder jongeren, en dan vooral de groep die net op de middelbare school zit, lijkt na covid serieus te zijn gestegen. Bijna de helft van de jongeren voelt zich enigszins of sterk eenzaam en de helft van alle jongeren voelt zich (zeer) gestresst, zo rapporteert het @rivm in september.
Vaak wordt gewezen naar sociale media als (mede) veroorzaker van mentale problemen. Zeker bij jongeren, de groep mensen met een grote aanwezigheid op social media. Van al die media valt vooral de enorme groei van TikTok op, naar bijna anderhalf miljoen gebruikers onder de 20 jaar. Het algoritme van deze app is uitgekiend. Eenmaal begonnen met kijken houdt de app je geboeid. Juist hierom is er veel kritiek op deze app.
"Wat we willen is dat jongeren met mentale problemen, als dat nodig is, hulp kunnen krijgen om te voorkomen dat problemen verergeren."
TikTok lijkt het leven terug te brengen tot instant oplossingen van 30 seconden. Of je nu rijk wil worden of een taart wil bakken. Binnen 30 seconden ben je op weg naar de oplossing. Maar 30 seconden is vast geen oplossing voor mentale problemen. Beeld je eens in dat je voor een consult bij de huisarts 30 seconden zou hebben. Vrijwel iedereen zal snappen dat dit onuitvoerbaar is.
Wat we willen is dat jongeren met mentale problemen, als dat nodig is, hulp kunnen krijgen om te voorkomen dat problemen verergeren. En dat hulp laagdrempelig is. Juist ook omdat we weten dat jongeren, vooral in de leeftijdsgroep van 20 tot 25 jaar, veel vragen hebben over mentale gezondheid. Het beeld is nog vaak dat je daarmee eerst naar de huisarts gaat, en vervolgens vaak naar ggz. De vraag is of dat beeld klopt. En de vraag die daar nog aan vooraf gaat: krijg je deze jongeren als huisarts überhaupt makkelijk in beeld?
Ik denk dat het antwoord twee keer ‘nee’ is. Dit zijn niet de mensen die met vragen over hun mentale gezondheid makkelijk naar de huisarts gaan. En dat hoeft ook niet: er zijn meer laagdrempelige en gemakkelijke manieren om hen te helpen. De centra voor mentale gezondheid uit het IZA zouden daar wel eens een heel belangrijke rol in kunnen spelen. Of de ‘peer support’, zoals @gemeente Utrecht die met het @Enik Recovery College inzet. En het zal ook helpen als algemeen geaccepteerd is dat ‘je even wat minder voelen’ heel normaal is.
"En het zal ook helpen als algemeen geaccepteerd is dat ‘je even wat minder voelen’ heel normaal is."
Dus de juiste oplossingen voor mentale problemen en vragen van jongeren hebben we vaak al. Rest alleen de vraag hoe je ze met deze boodschap bereikt. Volgens mij kan TikTok daar juist wél mee helpen. Bijvoorbeeld door leeftijdsgenoten via het platform te laten vertellen over hun ervaring. En door hen te laten uitleggen dat je niet meteen naar een dokter hoeft, maar ook even zo’n centrum binnen kan lopen of online met hen kan chatten.
Zo krijgen jongeren met mentale problemen in 30 seconden een zetje in de juiste richting. En wordt TikTok misschien wel de app die op wonderbaarlijke wijze zelfs de druk op de zorg wat vermindert.