25-11-2021 | Nieuws
De adviseurs bij Raedelijn helpen dagelijks netwerken om beter samen te werken. Daarom vinden we het belangrijk om ons voortdurend te verdiepen in de nieuwste (wetenschappelijke) inzichten op dat gebied en vanuit alle perspectieven wat mee te nemen. Zo gaf Nick Zonneveld van Vilans ons onlangs een masterclass en leverde dat ons interessante inzichten op. Na de masterclass spraken we uitgebreid met Nick over zijn promotieonderzoek naar de rol van waarden in netwerken. Benieuwd wat we hebben geleerd en naar de eerste resultaten uit het onderzoek? Lees dan vooral verder.
Wie is Nick Zonneveld?
Nick werkt bij Vilans als senior onderzoeker op netwerkgovernance vraagstukken. Vilans is een kennisinstituut in de ouderenzorg dat veel wetenschappelijk onderzoek verricht rondom netwerkthema’s. Nick werkt momenteel aan een internationaal promotieonderzoek naar het belang van verbinden op waarden.
Nick werkt bij Vilans als senior onderzoeker op netwerkgovernance vraagstukken. Vilans is een kennisinstituut in de ouderenzorg dat veel wetenschappelijk onderzoek verricht rondom netwerkthema’s. Nick werkt momenteel aan een internationaal promotieonderzoek naar het belang van verbinden op waarden.
Inzicht uit de masterclass: compromis vaak zonde en onnodig
In de samenwerking in netwerken zijn we snel geneigd om opzoek te gaan naar compromissen. Maar is dat nu wel zo’n goed idee? Tijdens de masterclass liet Nick ons inzien dat het in de praktijk vaak zonde is om er tussenin te gaan zitten en je dus niet altijd compromissen moet sluiten. Bij een compromis heeft helemaal niemand de uitkomst waar hij of zij het meest tevreden mee is. Je kunt veel beter zorgen dat de een z’n belang op het ene punt heeft, en de ander z’n belang op een ander punt. Juist het optimaliseren van het belang van elke partij leidt tot de beste resultaten en maximaliseer je voor iedereen de opbrengst.
Dit is een heel interessant inzicht, maar hoe vertaal je dit door naar een netwerk? Om elkaar zo goed mogelijk te helpen moet je van elkaar weten welke waarden onder de oppervlakte spelen. Wat drijft je en wat vind je belangrijk. Persoonlijk, op je werk, in je eigen organisatie, maar dus ook in de samenwerking in netwerken.
“Vraag in je netwerk uit naar de waarden van je samenwerkingspartners. Luister echt goed naar elkaar. En kijk of je kunt bereiken wat jullie allebei belangrijk vinden, ondanks de verschillen in waarden. Hoe verhoudt hetgeen wat jij belangrijk vindt zich tot hetgeen een ander belangrijk vindt. Soms kan het ook samen en hoeft het ene het andere niet uit te sluiten”, aldus Nick.
Promotieonderzoek: de rol van waarden in netwerken
Na de masterclass spraken we Nick nog uitgebreid, onder andere over zijn promotieonderzoek naar in hoeverre waarden een rol spelen in zowel de integratie als de differentiatie in zorgnetwerken. Met differentiatie worden de verschillen tussen de verschillende samenwerkingspartners bedoeld. Uiteraard waren we heel benieuwd of hij al resultaten uit zijn onderzoek met ons kon delen. We hadden geluk, want ondanks dat het onderzoek nog niet is gepubliceerd, gaf hij ons toch al een inkijkje.
Resultaten
In 42 landen hebben Nick en zijn collega’s verschillende soorten actoren in zorgnetwerken gevraagd welke waarden zij vanuit hun rol in het zorgnetwerk het belangrijkste vonden als ze drie van de achttien waarden (waarvan we weten dat ze een rol spelen in zorgnetwerken) moesten kiezen. De verschillende actoren, zoals bestuurders, professionals en managers, bleken significant andere waarden voorop te hebben staan.
Wat ook interessant is: ze hebben het de actoren twee keer gevraagd. De eerste keer vroegen ze om een cijfer van 1-9 te geven hoe belangrijk ze de waarden vinden. De tweede keer dwongen ze de actoren een keuze te maken. Bij de eerste vraag vond iedereen alle waarden belangrijk en scoorden alle waarden heel hoog. Maar als ze gedwongen werden te kiezen, dan zag je dat er significante verschillen ontstonden tussen de verschillende actorgroepen.
De top drie waarden is anders bij bestuurders dan bij professionals, managers en beleidsmakers. De waarden van bestuurders hebben te maken met effectiviteit en efficiëntie. Terwijl professionals meer zaten op het samenwerkingsaspect, samen dingen doen en samen meerwaarde leveren.
Nick: “Als er echt gekozen moet worden zie je toch verschillen ontstaan. En dat zie je ook terug in het gedrag van mensen. Vanuit het onderzoek zeggen we: je moet het bespreekbaar maken. En als je het van elkaar weet, helpt dat al.”
Vervolg promotieonderzoek
Als vervolg, en als laatste studie van het promotieonderzoek, lopen ze voor een langere tijd mee in netwerken. Ze kijken hoe het gaat als verschillende partners met verschillende waarden bij elkaar aan tafel zitten. In hoeverre speelt het een rol dat ze allemaal anders zijn en andere waarden hebben? In hoeverre lukt het ze dan toch om dit op een bepaalde manier te integreren? En lukt dit door het van elkaar te weten of moet er nog een extra stap worden gezet?
De laatste vraag, waar ze nu middenin zitten en Nick heel interessant vindt, is: wat is de rol van leiderschap? Hoe kan bijvoorbeeld een coördinator als een soort integratiemechanisme een rol spelen. Nick geeft aan: “Leiderschap zit overal, in ieder mens. Er gebeurt ook veel in bestuurskamers waar een heleboel waarden en belangen achter zitten. En dat heeft ook z’n weerslag op de praktijk.”
Het is volgens Nick niet vreemd dat bestuurders anders in de wedstrijd zitten dan professionals, maar deze studie geeft wel meer inzicht in waar het in zit.
En dat dit niet alleen in Nederland speelt maar het een internationaal probleem is.
Nick: “We hopen met het onderzoek een bijdrage te leveren aan dat het op de agenda komt te staan en er niet makkelijk aan voorbij gegaan wordt of vergeten wordt.”
Meer weten?
Wil je meer lezen over de rol van waarden in netwerken? Bekijk dat onderstaande websites.
· Waardenkaart: verbeter de samenwerking | Vilans