Blog: GEM als transformatie naar een GGZ van de toekomst

GEM staat voor Ecosysteem Mentale Gezondheid en is een nieuwe brede benadering van gezondheid die de mens centraal stelt en niet de psychische aandoening. GEM is gericht op het leven en op zelfregie van de hulpvrager. Vanuit het netwerk GezondVeluwe is gestart met deze innovatieve en experimentele GEM-aanpak. Adviseur Marian Kesler vertelt er meer over.

Marian: “GEM is een landelijke beweging ontwikkeld vanuit de klinische praktijk en de wetenschap door Jim van Os, Philippe Delespaul en Floortje Schepers. Zij zijn ervan overtuigd dat de GGZ verbetert door ‘in gezamenlijkheid een antwoord te formuleren op de vraag van de cliënt’. En dat daarbij gekeken wordt naar een verbreding van mogelijke interventies, zoals ervaringsdeskundigheid, e-communities, sociale ondernemingen/werkplekken, en groepen vanuit eerstelijn en welzijn.

Het gedachtegoed richt zich op de leefwereld van de persoon, hun ecosysteem, de mogelijkheden die er zijn in hun netwerk en hun eigen kracht. Hierdoor kan de aanpak veranderen van ziekte- en stoornisgericht naar juist geluksgericht werken. De centrale vraag hierbij is steeds: ‘Wat heb jij nodig om met de mentale uitdagingen in je leven om te kunnen gaan en hier regie over te voeren?’."

Marian: "In GEM zie je ook de verschillende dimensies van Positieve Gezondheid terug. Zoals bij de focus die ligt op het onderhouden van vriendschappen en sociale contacten, het zoeken van zinvolle dagbesteding in werk of opleiding, en op het reguleren van dagelijkse stress. Dat kan bijvoorbeeld bij een zelfregiecentrum, een belangrijke pijler in het ecosysteem. Hier kan iemand begeleiding krijgen van ervaringsdeskundigen (peer-to-peer support) of cursussen volgen 'hoe om te gaan met stemmen horen'."

Marian: “Er zijn nu drie regio’s in Nederland waar is gestart met de nieuwe aanpak: Doetinchem, Deventer en in de regio Noordwest Veluwe via het netwerk GezondVeluwe. En we mogen daar vanuit Raedelijn in de rol van transitiemanager samen met een verwachtingsvolle regio aan de slag met de GEM VeranderAanpak. Dat is iets waar we best wel trots op zijn.

Die veranderaanpak bestaat uit zeven VeranderAteliers die we met ondersteuning van het landelijke GEM-team voor de regio op maat maken. In de regio Noordwest Veluwe zijn we vorig jaar al met de eerste  twee ateliers gestart: het herstelondersteunende intakegesprek (HOI) waar momenteel drie experimenten starten en de herstelacademie (Praktijkhuis van Ixta Noa).

De pilots binnen deze ateliers ontwikkelen we de komende maanden samen naar een werkbaar model, zodat we die ook op andere plekken in de regio kunnen inzetten. Drempels die we gaandeweg tegenkomen in het systeem kunnen we adresseren via het GEM-team bij landelijke partners, zoals de |Inspectie voor de gezondheidszorg, Zorgverzekeraars Nederland, de NZA, ZIN en het ministerie van VWS."

Marian: "De Kernpartijen van GezondVeluwe omarmen GEM als dé transformatiebeweging van de GGZ in de regio Noordwest Veluwe. De goedkeuring snelle toets aanvraag IZA middelen is onder voorbehoud goedgekeurd en we zijn momenteel met de partijen het transformatieplan aan het opstellen. Dit is een spannend en belangrijk proces want hierin gaan we afspraken maken hoe we van het bestaande systeem naar de nieuwe werkelijkheid toe gaan werken.

Samen met de regio en het landelijke GEM-team experimenteren we met elkaar, leren we van elkaar en verbreden we de ontwikkelde werkwijze. We hebben de partijen in de regio hiervoor dedicated aan tafel zitten, daarom geloven we erin dat we samen mooie stappen kunnen zetten als een van de drie proefregio’s in Nederland."